Wsparcie socjalne, zielony ład, świeckie państwo i mieszkanie jako prawo. Między innymi tymi hasłami zachęca wyborców trzeci w kolejności komitet – Nowa Lewica. Co jeszcze proponują reprezentanci tego ugrupowania?

Nowa Lewica to partia powstała w 2021 roku z połączenia Sojuszu Lewicy Demokratycznej pod przewodnictwem Włodzimierza Czarzastego oraz Wiosny Roberta Biedronia. Reprezentuje socjalne, proeuropejskie, świeckie i równościowe poglądy. Komitet kładzie nacisk, m.in. na godne i równe płace, rozdział kościoła od państwa, szeroki dostęp do opieki zdrowotnej oraz podwyższenie świadczeń socjalnych. 

1. Edukacja

Nowa Lewica proponuje zwiększenie nakładów na badania i rozwój do 3% PKB (obecnie 0,4%) oraz wprowadzenie stałego finansowania jednostek naukowych, aby mogły one działać w oparciu o długoletnie plany, a nie jednorazowe granty. Ponadto zapowiadane są skokowe podwyżki płac dla kadry akademickiej. Studenci natomiast będą mogli liczyć na comiesięczne stypendium wynoszące 1000 złotych oraz budowę i modernizację akademików.

Uczniowie mają mieć zapewnione bezpłatne posiłki w szkołach oraz darmowe przejazdy komunikacją lokalną. Komitet kładzie również nacisk na wyprowadzenie religii ze szkół, odciążenie planów lekcji, rozwój kompetencji przyszłości oraz wsparcie psychologiczne w placówkach. 

2. Mieszkalnictwo

W latach 2025-2029 Lewica zapowiada wybudowanie 300 000 nowych mieszkań na tani wynajem w ramach Krajowego Programu Mieszkaniowego. Na wybudowanych w ten sposób osiedlach będą mogły mieszkać rodziny o różnym stanie majątkowym, co ograniczy podziały i wprowadzi kategorie czynszowe na każdą kieszeń. 

Dla wynajmujących Lewica proponuje poprawę opłacalności najmu długoterminowego oraz ochronę najemców, np. dzięki wzorcowej umowie najmu czy górnemu limitowi kwoty kaucji na poziomie miesięcznego czynszu. 

3. Zdrowie

W rządzie Lewicy to pacjent ma być w centrum systemu. Podstawą reform publicznej służby zdrowia ma być docelowo 8% PKB przekazywanego na ten cel. Pozwoli to na wzrost pensji dla kadr oraz rozwój ich kompetencji. Polskie szpitale będą nowocześnie wyposażone, co przełoży się na jakość leczenia. Zagwarantowana będzie dostępność leków, a te na receptę mają kosztować nie więcej niż 5 złotych za opakowanie. 

Bardzo ważnym aspektem jest pomoc psychologiczna i psychiatryczna, która ma być szeroko dostępna dla wszystkich potrzebujących. Ponadto zagwarantowana ma być lepsza opieka stomatologiczna dla ubezpieczonych wraz z utworzeniem całodobowych stomatologicznych oddziałów ratunkowych. 

4. Propozycje dla kobiet

Lewica proponuje bezpłatne leki na receptę dla kobiet w ciąży oraz refundowane, szeroko dostępne badania prenatalne. Wprowadzić ma również legalną aborcję do 12 tygodnia uzależnioną tylko od decyzji kobiety. 

5. Finanse (praca, bezpieczeństwo finansowe, podatki)

Przyszły rząd Lewicy zlikwidowałby darmowe staże w zamian za minimalną stawkę godzinową. Same płace mają rosnąć i minimalnie wynosić 66% przeciętnego wynagrodzenia z roku poprzedniego. Jeśli pracodawca będzie zwlekał z terminową wypłatą wynagrodzenia, naliczane mają być odsetki w wysokości 0,5% miesięcznych zarobków dziennie. 

Obniżona ma zostać stawka podatku VAT oraz uproszczone przepisy o podatnikach PIT i CIT. Stawka PIT ma zmienić się w progresywną, aby odciążyć gospodarstwa domowe o małych i średnich dochodach. Zmiany te finansowane będą z nowych podatków – m.in. od wielkich korporacji cyfrowych i nadmiarowych zysków spółek paliwowych.

6. Relacje z UE

Lewica dążyć będzie do umocnienia pozycji Polski w Europie poprzez partnerskie relacje oraz współpracę z innymi państwami. Za cel obiera odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy, z którego ma być finansowana część propozycji wyborczych. Zabiegać będzie również o ujednolicenie prawa i standardów w obszarach ochrony zdrowia, prawa pracy czy polityki społecznej. Zapowiadane jest również przyjęcie euro, jednak nie pochopnie, lecz w odpowiednim momencie. 

Partia opowiada się również za rozszerzeniem Unii Europejskiej o inne kraje – Ukrainę, Mołdawię, Gruzję i państwa bałkańskie. Polska pod rządami Lewicy wspierać będzie te państwa w osiągnięciu europejskich standardów. 

7. Ekologia i energetyka

Nowa Lewica stawia na równowagę w zakresie bezpieczeństwa energetycznego i kwestii zmian klimatu. Podstawą zmian ma być uniezależnienie energetyczne od Rosji i stopniowy spadek udziału paliw kopalnych w miksie energetycznym na poczet odnawialnych źródeł energii. Powszechny program termomodernizacji i wymiany źródeł ciepła ma docelowo obniżyć rachunki za ogrzewanie.

Wprowadzony ma zostać system kaucyjny za niektóre opakowania, co zmniejszy ilość śmieci i ceny ich wywozu. Do 2030 roku aż 60% odpadów ma podlegać recyklingowi. 

Stworzony ma zostać Fundusz Kruszenia Betonu wspierający samorządy w modernizacji przestrzeni miejskiej na bardziej zieloną, przyjazną dla człowieka i ogólnodostępną. 

Michał Marcinów