Dzień Dialektologa to wydarzenie popularnonaukowe, cyklicznie organizowane przez Studenckie Dialektologiczne Koło Naukowe UAM i Pracownię Dialektologiczną UAM. Tym razem organizatorzy postanowili przesunąć je na drugi tydzień marca, żeby uczcić również Dzień Kobiet. Podczas spotkania jednym z zagadnień były kobiety w nauce.

W ramach VIII Dnia Dialektologa, który odbył się 8 marca, jednym z kilku poruszonych tematów były kobiety badaczki. Uczestnicy mieli okazję posłuchać co nieco o Monice Gruchmanowej, Annie Strokowskiej oraz Zofii Kurzowej, czyli badaczkach języka i dialektolożkach. Współorganizatorami tegorocznej edycji byli: Pracownia Dialektologiczna UAM, Studenckie Dialektologiczne Koło Naukowe UAM, Dialektologiczne Koło Naukowe UŁ, Koło Naukowe Językoznawców Studentów UJ im. Mieczysława Karasia, Koło Naukowe „Cykliści & Findesiecliści”, Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski UAM oraz Poznański Oddział Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza.

Powiew świeżości w dotychczasowych działaniach

– W 2021 roku, w trakcie planowania VI Dnia Dialektologa doszliśmy do wniosku, że warto wprowadzić formułę, która pozwoliłaby nam przybliżyć licealistom i studentom, biorącym udział w naszym wydarzeniu, sylwetki ważnych językoznawców. Niejako przy okazji ten panel Dnia Dialektologa okazał się świetną sposobnością do nawiązania kontaktów z kołami naukowymi z innych uniwersytetów – opowiada Michalina Surma, przewodnicząca Studenckiego Dialektologicznego Koła Naukowego UAM. – W tym roku chcieliśmy pokazać, że badania dialektologiczne rozwinęły się również dzięki kobietom, dlatego w centrum naszej uwagi stanęły Monika Gruchmanowa, Anna Strokowska i Zofia Kurzowa – dodaje.

Kalendarz tym razem okazał się pomysłodawcą dla organizatorów Dnia Dialektologa, którzy postanowili to wykorzystać i stworzyć coś wyjątkowego i inspirującego.

– Pomysł na konkretne badaczki wiąże się ze środowiskami akademickimi, z którymi współpracujemy. Zawsze chcemy, aby prezentowani badacze byli jakoś połączeni z danymi uniwersytetami, żeby podkreślić ich wartość dla naszych społeczności – mówi Maria Marciniak, członkini Studenckiego Dialektologicznego Koła Naukowego UAM.

Studenckie Dialektologiczne Koło Naukowe UAM tym roku prezentowało sylwetkę profesor Moniki Gruchmanowej.

– Profesor Gruchmanowa to wybitna znawczyni gwary Poznania, ale także języka łużyckiego. Miała ona ogromny wkład w rozwój poznańskiej dialektologii i zależało nam na tym, żeby to podkreślić – dodaje Maria.

Kobiety w nauce

Kobiety miały wpływ na rozwój nauki i wielokrotnie pokazywały, że świetnie sobie radzą i mogą być w tym równie dobre jak mężczyźni, niemniej ich udział nie zawsze był dostrzegany.

– Tak naprawdę od niedawna mamy możliwość rozwijania się naukowo, a i tak pojawiają się głosy o braku kompetencji naukowczyń – komentuje Marysia Marciniak. – Wydaje mi się, że za moimi refleksjami kryje się niezgoda na patriarchalny układ, w którym kobiety żyły i często żyją nadal. Kryje się za tym również pragnienie równego dostępu do nauki i realizowania się zawodowo, także przez naukowczynie – dodaje.

Dla dużej części osób kobiety są inspiracją do dalszych działań.

– Dzięki poznaniu ich biografii mam możliwość zrozumienia wielu dróg naukowych, które są wzorem do naśladowania – mówi Zuza Tyma, członkini Studenckiego Dialektologicznego Koła Naukowego UAM. – Może nasza różnica wieku to czasami blisko 100 lat, ale uważam, że każda z badaczek jest uniwersalnym wzorem do naśladowania dla każdej kobiety zaangażowanej w naukę, a szczególnie w językoznawstwo – dodaje.

Dominika Kołodziejczak